Page 55 - i

50
โครงการทดสอบสินคา OTOP เพื ่อยกระดับคุณภาพสินคาและความปลอดภัยของผูบริโภค
รายละเอียดโครงการพัฒนาคุณภาพสินค าผลิตภัณฑชุมชน (OTOP) ประเภทผาทอ
สู การรับรองมาตรฐานในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
ผ าทอ เปนสินคา OTOP ที่ไดรับความสนใจสู งทั้งจากชาวไทยและชาวตางประเทศ ทํารายไดใหแกชุมชน
และประเทศไดจํานวนมาก การทอผาเป นทั้งศาสตรและศิลปที่สะทอนจิตวิญญาณของคนไทย ผาทอจึงเปนสินคาที่มี
คุณคาบงบอกถึงวิถีชีวิต ขนบธรรมเนียม พิธีกรรม รวมถึงคานิยมในสังคมที่สื บทอดกันมาทั้งรูปแบบและลวดลาย ซึ่งใน
ปจจุ บันผาทอเปนสินคาที่ ตองไดรั บการตรวจสอบอยางละเอียดทั้งคุ ณลักษณะทั่ วไป เอกลักษณ คุณลักษณะทาง
กายภาพ ไดแก ชนิดเสนใยที่ใช การเปลี่ยนแปลงขนาดภายหลังการซั กและการทําใหแหง ความคงทนของสีต อการซัก
ความคงทนของสีต อเหงื่อทั้งสภาพกรดและสภาพดาง อีกทั้งคุณลักษณะทางเคมี ไดแก คาความเป นกรด-ดาง ตองอยู
ระหวาง 5 - 7.5 สีเอโซตองไม มีสารอะโรมาติกเอมี นที่เปนอันตราย หรือหากมีตองไม เกิน 30 มิลลิ กรัมตอกิโลกรัม
จุดประสงคเพื่อทําใหผาทอเปนสินคาที่มีคุ ณคาและมีความปลอดภัย แตจากขอมูลของการยื่นขอการรั บรองมาตรฐาน
ผลิตภัณฑชุมชน (มผช.) ป 2553 - 2556 พบวาสิ นคาประเภทผาและเครื่องแตงกาย ผานเกณฑ มผช. เฉลี่ยเพี ยง
รอยละ 53* เทานั้น
กรมวิทยาศาสตรบริการในฐานะที่เปนหนวยงานวิเคราะห ทดสอบ มีองคความรู ดานวิทยาศาสตรและ
เทคโนโลยี และใชศักยภาพของหองปฏิ บัติการทดสอบในการสงเสริมผูผลิ ตสินคาภายในประเทศ โดยเฉพาะอยางยิ่ง
มุงเน นการยกระดับคุณภาพสิ นคาที่เป นผลิตภั ณฑชุมชน (OTOP) ใหได รับการรับรองมาตรฐาน จึ งไดลงพื้ นที่เพื่อ
สํารวจขอมูลที่ สะทอนถึงปญหาและพบวา สาเหตุ ที่ผาทอไมผ านเกณฑ มผช. เกิดจากผูประกอบการมี องคความรู
ไมมากพอในด านการผลิตสิ นคาให ไดตรงตามที่มาตรฐานกํ าหนด อีกทั้งในปจจุบันผาทอมี การยอมดวยสีสังเคราะห
มากขึ้น เพราะสามารถใหสีสันที่สดใสและผลิตสี ผาไดตรงตามความตองการ กรรมวิธีการยอมรวดเร็ วไมยุงยาก แต เปน
ที่ทราบกันดีวาสี สังเคราะหบางสีอาจเปนสีเอโซที่มี สารอะโรมาติกเอมีนที่เป นอันตรายซึ่งเมื่ อเขาสูรางกายจะถูกเปลี่ ยน
รูปไดเปนสารที่ สามารถทําปฏิกิริ ยากับเซลลแล วนําไปสู การเริ่มตนของการเกิดเปนเซลลมะเร็ง ซึ่งเป นอันตรายตอ
สุขภาพทั้งตัวของผูผลิตเองและผู ที่ใชผาทอ
ดังนั้นจึงมีความจําเปนอยางยิ่งที่ต องสรางความเขาใจในประเด็นปญหาต างๆ รวมถึงการสรางทางเลือก
ใหมใหกับชุมชน เชน การเลือกใชการยอมสีธรรมชาติทดแทนสีสั งเคราะหที่เป นประเด็นปญหา ซึ่งผาทอที่ยอมดวยสี
ธรรมชาติ สามารถหาวัตถุดิบไดงายและหลากหลายในทองถิ่น เป นที่นิยมของผูซื้อทั้ งตลาดในประเทศและตางประเทศ
มีคุ ณคาและมีราคาสู ง มีความปลอดภัยจากสีเอโซ อีกทั้ งนํ้าทิ้ งของสีย อมจากธรรมชาติบําบัดไดงาย เปนมิตรตอ
สิ่งแวดลอม ซึ่งการทําใหสินคาผาทอมี ความปลอดภัย เปนไปตามเกณฑมาตรฐาน ไดเครื่องหมายที่แสดงถึงคุณภาพ
จะเปนการสร างมูลคาให แกสินค าและสรางความนาเชื่อถื อให กับผูบริ โภค สรางชื่อเสียงให กับทองถิ่ น เพิ่มชองทาง
การตลาดไดมากยิ่งขึ้น นํ าไปสูการสร างขี ดความสามารถในการแขงขั นและขยายศั กยภาพทางการคาเพื่ อรองรับ
การเปดเสรีทางการค าของอาเซียน กรมวิทยาศาสตรบริการ จึงไดดําเนินการจัดทํา “โครงการพัฒนาคุณภาพสินคา
ผลิตภัณฑชุมชน (OTOP) ประเภทผาทอสูการรับรองมาตรฐานในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (จังหวัดอุบลราชธานี
จังหวัดยโสธร จังหวัดมุกดาหาร จั งหวัดสุรินทร จั งหวัดชัยภูมิ จังหวัดขอนแกน จังหวัดนครราชสีมา จังหวัดสกลนคร
และจังหวัดอุดรธานี )” โดยมีวั ตถุประสงคเพื่อพัฒนาคุณภาพผลิตภัณฑ ประเภทผาทอใหได คุณภาพ สามารถเข าสู 
กระบวนการขอการรับรองตามมาตรฐานผลิตภัณฑชุมชน และการถายทอดเทคโนโลยีแกผูประกอบการสินคาผาทอ ใหมี
ความรูความเขาใจในการผลิตสินคาใหไดตามมาตรฐานผลิตภัณฑ ชุมชน
* ที่มาของขอมูล : สํานักบริหารมาตรฐานผลิตภัณฑชุมชน สํานักงานมาตรฐานผลิ ตภัณฑ อุตสาหกรรม มีนาคม 2557 รวบรวมโดย
สํานักหอสมุดและศูนยสารสนเทศวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี กรมวิ ทยาศาสตรบริการ