Page 10 - ;

Basic HTML Version

สรร
สาระ
การตรวจสอบความใช้
ได้
ของวิ
ธี
ทดสอบ
ฟอร์มัลดี
ไฮด์
ในสารฆ่าเชื
้อ
นายนารถ พรหมรั
งสรรค์
นั
กวิ
ทยาศาสตร์
ชำ
�นาญการ
กองเคมี
ภั
ณฑ์
และผลิ
ตภั
ณฑ์
บริ
โภค
รู
ปที่
1 ฟอร์
มั
ลดี
ไฮด์
ที่
ใช้
เป็
นสารฆ่
าเชื้
อในอาหาร [1]
8
วารสาร
กรมวิ
ทยาศาสตร์
บริ
การ
ฟอร์
มั
ลดี
ไฮด์
หรื
ออี
กชื่
อหนึ่
งที่
เป็
นที่
รู
จั
กกั
นโดยทั่
วไปคื
ฟอร์
มาลิ
นเป็
นสารฆ่
าเชื้
อที่
มี
ประสิ
ทธิ
ภาพสู
ง นิ
ยมใช้
กั
นอย่
าง
แพร่
หลายโดยเฉพาะอย่
างยิ่
งในด้
านปศุ
สั
ตว์
และประมงเนื่
องจาก
สามารถฆ่
าเชื้
อได้
หลายชนิ
ด เช่
น แบคที
เรี
ย เชื้
อรา ไวรั
ส และ
สปอร์
อย่
างไรก็
ตามฟอร์
มั
ลดี
ไฮด์
เป็
นสารพิ
ษและเป็
นสารก่
มะเร็
งในมนุ
ษย์
หากได้
รั
บปริ
มาณเกิ
น 0.1 มิ
ลลิ
กรั
มต่
อลิ
ตร
(ส่
วนในล้
านส่
วน) จะท�
ำให้
เกิ
ดการระคายเคื
อง มี
อาการหายใจ
ติ
ดขั
ด แสบตา แสบจมู
ก และหากได้
รั
บปริ
มาณสู
งกว่
านี้
อาจ
ท�
ำให้
หมดสติ
และเสี
ยชี
วิ
ตได้
การทดสอบปริ
มาณฟอร์
มั
ลดี
ไฮด์
ในสารฆ่
าเชื้
อเพื่
อให้
ทราบปริ
มาณที่
ถู
กต้
องนั้
นมี
ความส�
ำคั
ญทั้
งนี้
เพื่
อให้
สามารถใช้
สารฆ่
าเชื้
อในปริ
มาณที่
เหมาะสม ซึ่
งจะส่
งผลโดยตรงต่
อความ
ปลอดภั
ยของผู
บริ
โภคจากอาหารที่
มี
การน�
ำฟอร์
มั
ลดี
ไฮด์
ไปใช้
ในกระบวนการผลิ
ต การตรวจสอบความใช้
ได้
ของวิ
ธี
ทดสอบ
ฟอร์
มั
ลดี
ไฮด์
ในสารฆ่
าเชื้
อเป็
นการพั
ฒนาวิ
ธี
ทดสอบโดยดั
ดแปลง
มาจากมาตรฐานวิ
ธี
ISO 17226-1: 2008 ซึ่
งเป็
นวิ
ธี
ทดสอบ
ปริ
มาณฟอร์
มั
ลดี
ไฮด์
ในตั
วอย่
างหนั
งสั
ตว์
ด้
วยเทคนิ
คไฮเพอร์
ฟอร์
แมนซ์
ลิ
ควิ
ดโครมาโทกราฟี
(High performance liquid
chromatography, HPLC) ดั
งนั้
นเพื่
อให้
มั่
นใจว่
าวิ
ธี
การ
ทดสอบนี้
มี
ความเหมาะสมกั
บการน�
ำมาดั
ดแปลงเพื่
อใช้
ทดสอบ
ตั
วอย่
างสารฆ่
าเชื้
อ จึ
งจ�
ำเป็
นต้
องตรวจพิ
สู
จน์
ความถู
กต้
องของ
วิ
ธี
ซึ่
งเป็
นข้
อก�
ำหนดหนึ่
งตามมาตรฐาน ISO/IEC 17025 :
2017 จากการเตรี
ยมตั
วอย่
างสารฆ่
าเชื้
อโดยการท�
ำปฏิ
กิ
ริ
ยา
กั
บ 2,4-dinitrophenyl hydrazine เพื่
อเปลี
ยนฟอร์
มั
ลดี
ไฮด์
ให้
อยู
ในรู
ปสารประกอบเชิ
งซ้
อน แล้
วน�
ำไปทดสอบด้
วย HPLC
ซึ่
งตรวจวั
ดด้
วยเครื่
องตรวจวั
ดไดโอดอาเรย์
(diode array) ที่
ความยาวคลื่
น 360 นาโนเมตร พบว่
าขี
ดจ�
ำกั
ดในการตรวจหา
ของวิ
ธี
ทดสอบ (limit of detection, LOD) เท่
ากั
บ 0.0023
มิ
ลลิ
กรั
มต่
อกิ
โลกรั
ม ขี
ดจ�
ำกั
ดในการวั
ดปริ
มาณ (limit of
quantitation, LOQ) เท่
ากั
บ 0.22 มิ
ลลิ
กรั
มต่
อกิ
โลกรั
ม ช่
วงการ
ท�
ำเส้
นโค้
งสอบเที
ยบ (standard curve range) ของฟอร์
มั
ลดี
ไฮด์
เท่
ากั
บ 0.1 ถึ
ง 1.0 มิ
ลลิ
กรั
มต่
อลิ
ตร ซึ่
งสามารถทดสอบ
ตั
วอย่
างสารฆ่
าเชื้
อที่
มี
ปริ
มาณฟอร์
มั
ลดี
ไฮด์
ได้
ตั้
งแต่
0.22
มิ
ลลิ
กรั
มต่
อกิ
โลกรั
ม ถึ
ง ร้
อยละ 37.29 มี
ค่
าความไม่
แน่
นอน
ขยายเท่
ากั
บร้
อยละ 6.85
วิ
ธี
การทดสอบ
1. เครื่
องมื
อ วั
สดุ
อุ
ปกรณ์
และสารเคมี
1.1 เครื่
อง HPLC (ยี่
ห้
อ Agilent รุ
น 1200) ซึ่
ใ ้
ไ ้
ข ิ
์มัล
่า
้อ