Page 16 - ;

14
สรรสาระ
วารสารกรมวิทยาศาสตร์บริการ
รังไหม..โปรตี นจากธรรมชาติ
เพื่อการดูแลสุขภาพผิว
รู้จักรั งไหม
“ไหม” ที่นำ�มาทอเป็นผ้าไหม หรือ “ซิลค์” (silk)
เป็นเส้นใยโปรตีนที ่ สร้างขึ้นโดยหนอนไหม (silk worm) ที่มีชื่อ
ทางวิทยาศาสตร์ว่า Bombyx mori อยู่ในวงศ์ Bombycidae
หนอนไหม เป็นแมลงที่มีการเปลี่ยนแปลงรูปร่างแบบสมบูรณ์
(completely metamorphosis insect) แบ่งออกเป็น 4 ระยะ
ได้แก่ไข่ (silkworm egg) ตั วหนอน (silkworm) ดักแด้ (silk
pupa) และผีเสื้ อ (silk moth) หนอนไหมกินใบหม่อนเป็นอาหาร
ซึ่งสารอาหารจะถูกนำ�ไปใช้ผลิตโปรตี นไหม (silk protein) ใน
ระยะไหมสุกก่อนเข้าทำ�รัง หนอนไหมจะสะสมโปรตีนมีลักษณะ
เป็นของเหลวไว้ที่ต่อมไหม (silk gland) เมื่ อต่อมไหมเจริญ
เต็มที่จนเข้าไปเบี ยดส่วนของกระเพาะอาหารทำ �ให้ไม่สามารถ
กินอาหารต่อไปได้จึงเกิดกระบวนการบีบตัวเองให้ ของเหลวใน
ต่อมไหมพ่นออกมาทางรู พ่นเส้นใยไหม เส้นไหมที่หนอนไหม
พ่นออกมานั้น ประกอบด้วยโปรตีน 2 ชนิด ได้แก่ โปรตีน
ไฟโบรอิน (fibroin) หรือโปรตีนเส้นใย มีประมาณร้อยละ
70-75 และโปรตีนเซริซิน (sericin) หรือโปรตีนกาวไหมมี
ประมาณร้อยละ 25-30 ทำ�หน้าที่คล้ ายกาว “gum-like-
protein” ยึดเส้นใยไฟโบรอินให้อยู่ ด้วยกัน
องค์ประกอบของโปรตีนไหมและการใช้ ประโยชน์
โปรตีนไฟโบรอิ นถูกน�ำมาใช้ในการผลิตเป็นเส้นใยไหม
เพื่อน�ำมาทอเป็นผ้าไหม ในขณะที่โปรตีนเซริซิ น จะถูกต้มทิ้งไป
ในกระบวนการสาวไหม เครื่องส�ำอางที่มี ส่วนผสมของผงโปรตีน
ไฟโบรอิน หรือ fibroin powder ไดมีการวางขายในทองตลาด
มาแลวกวา 30 ป โดยได้น�ำไฟโบรอินมาหลอมให้อยู่ในรูปของ
สุวรรณี แทนธานี นักวิทยาศาสตร์ชำ�นาญการ
สำ�นักเทคโนโลยีชุมชน
รูปที่ 1 หนอนไหม และรังไหมสี ขาว
ที่ มา: http://www.todayifoundout.com/wp-content/
uploads/2014/10/silk-worm.jpg
ิท ์บ ิก